RAMAZAN RİSALESİ-TAMAMI-TIKLA İNDİR

Ramazan-ı Şerife dairdir

Birinci kısmın âhirinde şeair-i İslâmiyeden bir nebze bahsedildiğinden şeairin içinde en parlak ve muhteşem olan Ramazan-ı Şerife dair olan bu ikinci kısımda, bir kısım hikmetleri zikredilecektir.
Bu İkinci Kısım, Ramazan-ı Şerifin pek çok hikmetlerinden dokuz hikmeti beyan eden “Dokuz Nükte”dir.

بِسْمِاللّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ

1شَهْرُ رَمَضَانَ الَّذِى اُنْزِلَ فِيهِ الْقُرْآنُ هُدًى لِلنَّاسِ وَ بَيِّنَاتٍ مِنَ الْهُدَى وَ الْفُرْقَانِ

BİRİNCİ NÜKTE
Ramazan-ı Şerifteki savm, İslâmiyetin erkân-ı hamsesinin birincilerindendir. Hem şeair-i İslâmiyenin âzamlarındandır.

İşte Ramazan-ı Şerifteki orucun çok hikmetleri; hem Cenâb-ı Hakk’ın Rububiyetine, hem insanın hayat-ı içtimaiyesine, hem hayat-ı şahsiyesine, hem nefsin terbiyesine, hem niam-ı İlâhiyenin şükrüne bakar hikmetleri var.

Cenâb-ı Hakk’ın Rububiyeti noktasında orucun çok hikmetlerinden bir hikmeti şudur ki:

Cenâb-ı Hak, zemin yüzünü bir sofra-i nimet suretinde halkettiği ve bütün enva’-ı nimeti o sofrada 2مِنْحَيْثُلاَيَحْتَسِبُ bir tarzda o sofraya dizdiği cihetle, kemal-i Rububiyetini ve rahmaniyet ve rahîmiyetini o vaziyetle ifade ediyor. İnsanlar gaflet perdesi altında ve esbab dairesinde o vaziyetin ifade ettiği hakikatı tam göremiyor, bazan unutuyor. Ramazan-ı Şerifte ise, ehl-i îman birden muntazam bir ordu hükmüne geçer. Sultan-ı Ezelî’nin ziyafetine davet edilmiş bir surette akşama yakın “Buyurunuz” emrini bekliyorlar gibi bir tavr-ı ubudiyetkârane göstermeleri, o şefkatli ve haşmetli ve külliyetli rahmaniyete karşı, vüs’atli ve azametli ve intizamlı bir ubudiyetle mukabele ediyorlar. Acaba böyle ulvî ubudiyete ve şeref-i keramete iştirak etmeyen insanlar insan ismine lâyık mıdırlar?
Dipnotlar – Arapça İbareler – Haşiyeler :
1- “O Ramazan ayı ki, insanlara doğru yolu gösteren, apaçık hidayet delillerini taşıyan ve hak ile bâtılın arasını ayıran Kur’ân, o ayda indirilmiştir.” Bakara Sûresi: 2:185.
2- “Umulmadık yerlerden.”(Talak Suresi, 65: 3)
Lügatler
Âhir: son
Âzam: en büyük
Azamet: büyüklük, yücelik
Beyan etmek: açıklamak, izah etmek
Cenâb-ı Hak: Hakkın ta kendisi olan şeref ve yücelik sahibi Allah
Cihet: taraf
Ehl-i iman: Allah’a ve Allah’tan gelen her şeye inanan kimseler, mü’minler
Envâ-i nimet: nimet çeşitleri
Erkân-ı hamse: beş esas, şart
Esbab: sebebler
Gaflet: duyarsızlık, umursamazlık
Hakikat: doğru, gerçek
Halk etme: yaratma
Haşmetli: büyük, görkemli
Hayat-ı içtimaiye: toplum hayatı
Hayat-ı şahsiye: kişisel hayat
Hikmet: gaye, fayda
İntizam: düzen, tertip
İştirak etmek: katılmak
Kemâl-i rububiyet: Allah’ın terbiye ediciliğinin mükemmelliği
Külliyetli: kapsamlı
Mukabele etmek: karşılık vermek
Muntazam: düzenli, intizamlı
Nebze: az miktar
Nefis: insanı daime kötülüğe, maddi zevk ve isteklere sevk eden kuvvet
Niam-ı ilâhiye: Allah’ın verdiği nimetler
Nükte: ince ve anlamlı söz
Rahîmiyet: Allah’ın her bir varlıkta tecelli eden merhamet ediciliği
Rahmâniyet: Allah’ın bütün varlıkları kaplayan merhamet ediciliği
Ramazan-ı Şerif: Şerefli Ramazan ayı
Rubûbiyet: Rablık; Allah’ın her bir varlığa yaratılış gayelerine ulaşmaları için muhtaç olduğu şeylari vermesi, onları terbiye edip idaresi ve egemenliği altında bulundurması
Savm: oruç
Sofra-i nimet: nimet sofrası
Sultan-ı ezeli: hüküm ve saltanatının başlangıcı olmayan
Suret: biçim, görünüş, şekil
Şeâir-i İslâmiye/şeâir: işaretler, İslama sembol olmuş iş ve ibadetler
Şeref-i kerâmet: şerefli vazife, görev
Tavr-ı ubûdiyetkârâne: kulluğa yakışır tavır, hareket
Ubûdiyet: kulluk
Ulvî: yüce, büyük
Vüs’at: genişlik
Zemin: yer, dünya