“Rabbi yessir”le süvâr ol esb-i himmetle revân
“Rabbi temmim” niyyetiyle hatm ola emr-i ‘udvân

Zikr-i tevhîd emsilesin nahv ile dilde oku
Hâl ile et sa’y ü gayret mâzî müstakbeli ko

Nasr-ı nusret fâ’ilin bil sîga-ı mansûra gel
Emr u nehy ile vücûdun ola meczûm-ı ezel

Ola ma’sûm-ı cevârih darb-ı Hakk’la terbiyet
Ders-i Hakk’la hâce-i dilde ideler kurbiyet

Ceyş-i a’dâ bu salâh-ı hâl ile bulsa kemâl
Şehr-i dilde olmaya aslâ fesâd ü ihtilâl

Çün bu üslûb üzre islâm ‘askeri kuvvet bula
Ol ‘adüvv-i nefs ü şeytân leşkeri mağlûb ola

Hısn-ı tevhîde dayanup burc-ı dilde kâim ol
Kuvvet-i kudsî-i ilâhî sende olsun hâfız ol

Sarfa başla nakd-i ‘ömrün nahv-i vârın mahv ile
Mübtedâ-yı Hakk’dan eyle tâ haber dola dile

Kendini Hakk’a muzâf it ma’rifet bulsun gönül
Bilesin tâ Hakk’ı sen de açıla dildeki yol

Eyle eczâ-yı vücûdun terkîbinden bir kelâm
İtme sarf nefsini gayra nisbetin ola çü tâm

Nasb-ı ref’in sâhibin bil ola kim merfû’ ola
Mâlik ola tahtgâha hükmüyle mansûb ola

Muzmırın Hakk olsa zâhirden gönül müstağnîdir
Neylesin ma’mûlü âhir cümle-i dil muğnîdir

Hakk’la olsa temyîzin ‘atf-ı ağyâr istemez
Zât ile mevsûf olan dil gayra itbâ’ istemez

Mantık-ı Hakk’dır çü gönlün oku andan bir kıyâs
Şekl oldur vücudûn fikr kıl ey Hakk-şinâs

“Men arefe nefseh” matlûbuna mevzû’ ola
“Kad arefe Rabbeh” mahmûl-i maksûdun ola

Çeşm-i sûret ‘âlem-i sugrâsına eyle güzer
Gönlüne gel nüsha-i kübrâ-durur eyle nazar

Kıl basîret nergisiyle mevsıl-i matlûb ola
Çün netîcen ola Hakk’ı ma’rifet hâsıl ola

Ger me’ânî ister isen kâinâta hoşça bak
Bu kadar elfâz u eşhâs her birinden al sebak

Bunca eşyâ sandığın olmuş kitâb-ı Hakk şehâ
Kıl nazar ibretle ma’nâsın oku ne dir sana

Hâl diliyle cümlesi dir teslîm-i fermândeyiz
Hep senin’çün halk olunduk derdine dermândeyiz

Sana burhân bes-durur bunca zevâhir dikkat it
Her birinde nice ma’nâ var-durur anı fikr it

Gâfil olma bir cöp olsa dahi andan ‘ibret al
Bir karınca olsa tahkîr itme sakın hisse al

Var-durur tahtında anın nice ma’nâ-yı latîf
Ger bilirsen bu me’ânîlerde sen oldun ‘arîf

Mâsivâdan gönlünü fasl eyle şâhım vasla gel
Hakk ile birlikde vasl eyle özünü Hakk’a gel

İhtisâr eyle umûr-ı nefsini ıtnâbı ko
Nice ma’nâ dilde fehm it mu’cizi Hakk’dan oku

Bu cihân kârını anla istiârât u mecâz
Kâr-ı bâkîyle kinâye ile öğren gizli râz

Teşbîh ile nefsini gel özge şeyden hisse al
Vech-i şebeh ola Hakk’la gayrı etme kıyl ü kâl

Her ne sûret işler isen kıl hakîkatle ‘amel
Tâ gönülde olmasın bâzâr-ı Hakk ile cedel

Tâlib isen ilm-i bedî’ okugil gönlünde sen
Dil cihânında neler var birbirinden hoş hasen

Eyle tecrîd hâr u hâşâkden gönül bostânını
Neşr ola güller çü anda dil bula ‘unvânını

Her tarafdan çok bedâyi’ler gönülde keşf ola
Lafz u ma’nâ hep müzeyyen oluben sûret bula

Gel beri ‘ilm-i usûlden okur isen diyelim
Her birinin çün usûlün niredir okuyalım

Girüben dershâne-i dilde usûl-i dîn oku
Mâsivâyı terk edüp cümlesini dışarda ko

Dîn usûlü sırr-ı tevhîddir oku esrârını
Her işârât u delâlât andadır fehm it anı

Bir kitâb-ı Hakk-durur kim anda mestûrdur kamu
Her varakda nice bin türlü ‘ulûm olmuş dolu

Çâr ebvâb üzre oldu ol kitâbın zübdesi
Bir şerî’at bir tarîkat bir hakîkat cümlesi

Dördüncü ma’rifetdir hâtime bulur çü bâb
Bunda dahi var-durur bir gâyete fasl-ı hitâb

Gâyeti fasl-ı hitâbın hem usûlü Hakk-durur
Cümle maksûd merci’idir andan özge yok-durur

‘Âlem-i dilde bulunur tahsîli hem andadır
Hikmet ü hey’et semâ-ı dilde çün seyrândadır

Encüm ü şems ü kamer hep burc-ı dilde devr ider
‘Ârif olan çün gönül göğünde anı seyr ider

‘İbret ile kıl nazar bu kâinâta özge bak
Her bir eşyâ bir kitâb-ı Hakk-durur algıl sebak

Bu kadar eşcâr u evrâk her biri tefsîr ider
Sırr-ı vahdetden ‘acâib remz ile tahrîr ider

Bu göz ile göremezsin gel basîret gözün aç
Cân kulağın ver duyasın bulasın anda revâc

Her ‘ulûmdan okudum bir nebze sana ey oğul
Tâlib isen var-durur senden bulara gizli yol

Ger bilirsen nefsini bildin Hakk’ı gizli ‘ayân
Kâmil-i insân olursun kalmaya zann u gümân

Çünkü kâmil oldun ise kâinâtın sırrını
Hep vücûdunda bulursun cüz’î küllî vârını

Levh-i dilde resm olunmuş cümlesi mestûrdur
Hakk’ı dahi sende buldun sanki sen Mansûr’dur

Zâhir ü bâtın bir olur tefrîka kalmaz şehâ
Cem’-i cem’i-l-cem’ olur fark-ı cem’ bulmaz nemâ

Sûzî miskînin murâdı bir du’âdır hayr ile
Okuyanlar dü cihânda yâd ola çün hayr ile