Pür-hevâdur ney gibi aşkunla tab’-ı pür-heves
Derd-i dilden bâ-haber âlemde yok bir hem-nefes
(Ey sevgili! Senin aşkınla heveslerle dolu tabiatım ney gibi havayla dolmuş durumda. Dünyada gönlümüzün gamından haberdar olan bir dost kalmamış.)
Çâk çâk itsün beni şemşîr-i gamzen şâne-veş
Zülfüne tek âkıbet olsun müyesser dest-res
(Sevgilin yan bakışından ortaya çıkan kılıçlar tarak gibi beni parça parça etsin. Tek, senin zülfün işin sonunda muradına ersin.)
Aşkunun deryâsına nisbet vücûd-ı kâ’inât
Mevc-i bahr-i bî-kerân üzre bir avuç hâr u has
(Ey sevgili! Bu kâinat senin aşkının deryasına nisbetle, ucu bucağı olmayan bir denizin dalgası üzerindeki bir avuç çer çöp gibidir.)
Âkil oldur gelmeye dünyâ metâ’ından gurûr
Müddet-i devr-i felek bir demdür âdem bir nefes
(Dünya malından mülkünden dolayı kibirlenmeyen insan akıllı bir insandır. Felek belli bir müddet döner. Bu dönüşte, insan alıp verdiği bir nefesten ibarettir. )
Devr elinden Bâkıyâ gam çekme âlem böyledür
Gül nasîb-i hâr u has bülbül giriftâr-ı kafes
(Ey Bâkî! Bu dünyada yaşadığın sıkıntılardan dolayı kederlenme. Bu âlem böyledir. Gülün nasibine çer çöp düşer, bülbül ise kafesin içinde tutsak kalmıştır. )
* * * * *
Hâl-i âlem ezelî böyle perîşân ancak
Kimi handân kimi giryân kimi nâlân ancak
(Bu dünyanın hâli ezelden beri böyle perişan, dağınık. Kimi güler kimi ağlar kimi de inler ancak. )
Kimisi bülbül-i nâlân-ı gül-i ârız-ı yâr
Kimi pervâne-i şem’-i ruh-ı cânân ancak
(Kimi sevgilinin yanağının gülünün inleyen bir bülbülü kimi de sevgilinin yanağının mumuna can vermek için yanıp yakılan pervane ancak.)
Bu cihân kimine kasr-ı tarâb u ayş u safâ
Kiminün mihnet ile başına zindân ancak
(Bu dünya kimi için yeme, içme, eğlenme sarayı; kimi için de sıkıntılar içerisinde geçirilen bir hapis hayatı gibidir ancak.)
Pây-mâl olmada âhir şütür-i gerdûna
Pâdişâh ile gedâsı hele yeksân ancak
(Dünya devesi işin sonunda ayaklar altına alınmada. Padişahla dilenci netice itibariyle birdir ancak.)
Bâkıyâ hânkâh-ı âlem-i hayretde hemân
Her gelen kimse bu esrâr ile hayrân ancak
(Ey Bâkî! Herkes hayret ederek bu âlem tekkesini izliyor. Bu dünyaya her gelen bu sır ile hayran ancak.)