Geldi ol demler ki ‘âlem şâd ü handân olmada
‘Ukdeler açılmada gamlar perîşân olmada

Zulm ile vîrân olan diller olup ma’mûrezâr
Köhne-bünyân-i sitem hâk ile yeksân olmada

Gerçi yüz bin pâre olmışdı merâyâ-yi kulûb
Her birinden şimdi rûy-i lutf tâbân olmada

Muzmahil oldukda sedd-i bîm cân itdi zuhûr
Birbirin ta’kîb iderken halk pinhân olmada

Bîm-i cândan kimse göstermezdi baş her kârda
Rûhdan ahfâ idi ser-der-girîbân olmada

Sûdmend olmak nice mümkindür ol bâzârda
Kim ziyân-i kemteri ser-mâye-i cân olmada

Gicelerde bî-çerâg eylerdi mazlûmân du’â
Sâyesin câsûs zannıyla hirâsân olmada

Böyle bir hengâm-i nâ-mesbûk idi kim her nefes
Yâd olundukça müzîl-i ‘akl-i insân olmada

Ol hamûş ey dil bu da bir şîve-i takdîr idi
Men’-i lâ-yüs’el komaz bu sırrı pursân olmada

Çâre yok teslîmden gayrı bu hayretgâhda
Kâr-i ‘âlem in’ikâs-i fi’l-i Yezdân olmada

Gerçi bu sâl-i teşettüt-fâlde emr-i Hudâ
Ceyş-i dîni iktizâ itdi perîşân olmada

Ba’d ez-în me’mûldür düşmenden ahz-i intikâm
Kim hemîşe celb-i da’vât-i garîbân olmada

Hak budur kim zahm ile mecrûh olan hâtırlarun
Merhem-i tedbîr içün sa’y-i ferâvân olmada

Müşrikîni garka-yâb eyler bu dem ümmîdümüz
Mü’minînün seyl-i eşk-i çeşmi tûfân olmada

Çün tekâbül üzredür dâr-i mükâfât-i İlâh
Her ‘ilâca derd her bir derde dermân olmada

Gam yime ey dil zuhûr itdi henûz eltâf-i Hak
Sîr-çeşm ol gayrı bezl-i hân-i ihsân olmada

Gülsitân-i devleti açdı nesîm-i ‘adl ü dâd
Her giyâh-i huşkdan güller nümâyân olmada

Her tehî-dest-i emel olmakda gül-çîn-i merâm
Cûd ü himmet zer-feşân-i kîs ü hemyân olmada

Şâh-râh-i sâ’ilân-i matlaba şâfî cevâb
Sükkerîn-cüllâb-i derd-i ye’s ü hırmân olmada

Çâr-sûy-i gam olup der-beste-i kufl-i neşât
Behcet ü şâdî metâ’-i rûy-i dükkân olmada

Çerh-i kec-reftâr olup ber-vefk-i hâtır cilve-sâz
Gerdiş-i nâ-ber-savâbından peşîmân olmada

Allâh Allâh bu ne tevfîk ü ‘inâyetdür ki hep
Ser-be-ser âsâyiş-i dünyâya fermân olmada

Bu ne eltâf-i İlâhîdür ki dîn ü devlete
Böyle bir zât-i melek-haslet nigehbân olmada

Sad hezârân şükr-i Yezdânî ki ol sâhib-himem
Revnak-ârâ-yi mu’allâ-sadr-i dîvân olmada

‘Adl ü insâf ile halka dil-nevâz-i merhamet
Lutf ü cûdı dest-gîr-i hâksârân olmada

Bir vezîr-i pâk-gevherdür ki dehr-i ‘âleme
Fikri hayr-i mahz ü kârı lutf ü ihsân olmada

Âsaf-i Risto-hıred kim dikkat-i endîşesi
Hayret-efzâ-yi ‘ukûl-i mû-şikâfân olmada

Tab’ı beyt-i müfred-i mecmû’a-i rüşd ü sedâd
Zât-i pâki matla’-i garrâ-yi dîvân olmada

Cümle evsâfına yokdur hadd ü gâyet bâ-husûs
Tavrı memdûh-i şehenşâh-i cihânbân olmada

Ol şehenşâh-i ‘avâkıb-bîn ü kâr-âgâh kim
Çâk çâk-i ‘akl-i Eflâtûn-i Yunan olmada

Dâver-i sâhib-basîret kim zamîr-i enveri
Dûr-bîn-i mâ-verâ-yi çerh-i gerdân olmada

Ol veliyy-i ni’met-i hurd ü kelân-i dehr kim
Kâse-lîs-i matbahı fagfûr ü hâkân olmada

Husrev-i sultân-nişân-i heft-kişver kim anun
Leşker-i Tatara bir kemter kulı hân olmada

İftihâr-i dûde-i ‘Osmâniyân kim şevketi
Gıbta-bahş-i mülket-i Îrân ü Tûrân olmada

Şeh-süvâr-i sâha-i ikbâl kim gerd-i rehi
Sürme-i çeşm-i şeh-i mülk-i Sıfâhân olmada

Pîşgâhında cenîbet-keş şeh-i hâversitân
Mâh ana sîmîne-na’l-i sümm-i yek-rân olmada

Mislini görmiş degüldür pîr-i çerh-i köhne-sâl
Zâtı ‘âlîdür rehîn-i şibh ü akrân olmada

Hazret-i sultân Ahmed hân-i gâzî kim anun
Âstânı bûse-cây-i pâdşâhân olmada

Nûr-i fıtratdur heyûlâsında sûret-bend olan
Fıtratı ser-mâye-bahş-i ‘akl ü iz’ân olmada

Hem-’inân olmaz ana çâbük-revân-i saltanat
‘Arsa-i yektâ-süvârîde feres-rân olmada

Habbezâ hing-i seher-pîşânî vü zerrîn-kutâs
Mihr-satl ü mâh-i nev-zîn berk-cevlân olmada

Vasfın eylerken bu reftâr üzre ser-hayl-i beyân
Sahn-i ma’nâya kümeyt-i hâme perrân olmada

Haşmet ü iclâl ile bindükçe rahş-i devlete
Gâşiye-ber-dûşı hayl-i tâcdârân olmada

Âsmân-gerdiş zemîn-temkîn ü seyl-âbe-hurûş
Şâh-bâz-i bî-per-i tay-sâz-i ezmân olmada

Perçem-i müşkîn ile oldukça cünbîde-’inân
Gûyiyâ bir dil-ber-i kâkül-perîşân olmada

Ol semend-i bâd-peymâdur ki hengâm-i şitâb
Peyk-i endîşe kalur yollarda pûyân olmada

Cilve-rîz oldukça yek mîh üzre hüsn-i şîveden
Nakş-i pâyı gerdiş-i çeşm-i gazâlân olmada

Na’li âteşler saçup sür’at demi şâyestedür
Şu’le-i cevvâle dinse germ-cevlân olmada

Öyle çâbük-pây-i hoş-reftârdur kim seyr iden
Pey-devân olsa nigâh-endâz-i im’ân olmada

Görmeyüp gerdiş dahı peyk-i hayâl-i tîz-rev
Tarfetü’l-’ayn içre şekli vakf-i nisyân olmada

Taht-i zînin cilvegâh itdükçe sultân-i cihân
Ber-hevâ kasr-i mu’allâ-yi Süleymân olmada

Reşk o esb-i şeh-nişîne kim idüp kâ’im-makâm
Bende-i hâssı rikâbında şitâbân olmada

Bir bunun gibi hizebre meh olupdur zîr-i rân
Böyle bir âsaf yanınca pây-cünbân olmada

Bir şehenşâh-i cihân-ârâ ki bî-şibh ü nazîr
Bir vezîr-i mu’teber kim fahr-i akrân olmada

Bâreka’llâh tab’-i pâk-i pâdşâh-i dehre kim
Müsteşârı böyle bir sadr-i suhan-dân olmada

Matla’-i ikbâl ü devlet erşed-i cümle hıred
‘Akl-i küll idrâkine meftûn ü hayrân olmada

Gûşe-i gencîne-i tab’ında şâh-i ‘âlemün
Müddehar bir gevher-i pâkîze-i kân olmada

Rütbe-i vâlâ-yi isti’dâdını fehm eyleyüp
İ’tibâr ü ragbeti hakkında her ân olmada

Nice yıl evvel bilürdi sâdıkâne hidmetin
Şimdi hod sa’yı hezârân-der-hezârân olmada

Bezl-i makdûr eyleyüp nazm-i umûr-i dîn içün
‘Adl ü dâdı ber-tıbâk-i hükm-i Kur’ân olmada

Vasmet-i agrâz-i fâsidden beriyyü’s-sâhadur
Re’yi bi’l-cümle savâb-i nîk-hâhân olmada

Nâhun-i engüşt-i insâf ile kâr-i halkdan
İnhilâl-i ‘ukde-i ser-beste âsân olmada

Hayr-hâhîdür veliyy-i na’mına endîşesi
Kârı tevfîk-i kulûb-i müstmendân olmada

Müncezib dergâhına hep bî-kesân-i rûzgâr
Var ise seng-i rikâbı keh-rübâsân olmada

Var mı âyâ kimse gark-i bahr-i cûdı olmayup
Çeşmesâr-i lutfına hasretle ‘atşân olmada

Hâşe li’llâh kalmadı ‘ahdinde bir nâ-dîde-kâm
Kişt-i ümmîd ebr-i in’âmıyla reyyân olmada

Virmede beynûnet-i ezdâda ‘adli ittihâd
Târ ü pûd-i câme-i meh-tâb kettân olmada

Zâlim ü mazlûm olup ‘asrında yek-reng-i vifâk
Gurg-i derrende şubân-i gûsfendân olmada

Hilm ü lutfı ‘âleme tâ öyle te’sîr itdi kim
Âhuvân âgûş-der-âgûş-i şîrân olmada

Cân bagışlar hüsn-i ta’bîri dem-i güftârda
Cûş-i emvâc-i selâset âb-i hayvân olmada

Nüsha-i sîmâdan istidlâl ider kasd-i dili
Feylesûf-i tab’ı îmâdan zebân-dân olmada

Nazra-i ûlâda anlar her kesün mâhiyyetin
Nutka hâcet yok fehîm-i râz-i pinhân olmada

Eyleyüp habl-i metîn-i şer’e dâ’im istinâd
İntizâm-i ‘âleme ber-çîde-dâmân olmada

Muktezâ-yi cifr-i hikmet böyledür bî-iştibâh
Kim ki tâlibdür cihân pür-nazm ü sâmân olmada

Niyyetin hâlis idüp evvel li-mardât-i İlâh
Hayra sa’y eyler karîn-i lutf-i Yezdân olmada

Mazhar-i tâmmı bu nîkû-kâr memdûhun henûz
Şükr-i Îzid kim bu düstûr-i felek-şân olmada

Müjdeler âfâka şimden sonra esnâf-i ümem
Şübhesüz dil-hâhı üzre cümle şâdân olmada

Âsafâ sâfî-zamîrâ sadr-i ‘âlî-gevherâ
Ey ki zâtun nuhbe-i saff-i vezîrân olmada

Sensin ol pîrâye-i ser-safha-i iclâl kim
Gayrılardan cevdetün mümtâz ü rüchân olmada

Sendedür hâsiyyet-i iksîr-i himmet sendedür
Her nigâhun kîmiyâ-yi kâm-cûyân olmada

Ey hıdîv-i kâm-bahş-i müsta’iddân-i zamân
Feyz-i medhün âb-i cûş-â-cûş-i ‘irfân olmada

Tab’um ister kim suhanda eyleyüp sihr-i helâl
Gösterem i’câz-i mazmûnı gazel-hân olmada

Hat degül mir’ât-i rûyında nümâyân olmada
Çeşm-i ‘âşıkdan sevâd-i ‘aks-i müjgân olmada

Âh-i serdümden olur pûşîde-i semmûr-i nâz
Zülf kim ber-gerden-i kâfûr-i cânân olmada

Geymiş ak hâre gelür cân-bahş olup ‘uşşâkına
Mevc-hîz-i âb-i hayvândur hırâmân olmada

Düşdi kaldı merdüm-i çeşmüm rivâk-i ‘aşkdan
Hâl sanman der-bün-i çâh-i zenahdan olmada

‘Aks-i hüsniyle perî-der-şîşedür her katresi
Germî-i nezzâreden rûyı hoy-efşân olmada

Güft ü gûy-i ‘aşkda lagzîdedür pây-i beyân
Seng-i reftâr-i suhan hayretle dendân olmada

Sâmiyâ oldı kasîde vü gazel gayrı tamâm
Temme bi’l-hayr-i suhan vird-i sürûşân olmada

Ba’d ez-în ihlâs ile ‘anber-feşân-i da’vet ol
Kim felekde kudsiyân âmîn-gûyân olmada

Yâ İlâhî pâdşâh-i dîni mansûr eyleyüp
Kıl ‘inâyet gâlib-i erbâb-i tugyân olmada

Eyleyüp zâtın terabbu’-sâz-i evreng-i zafer
Düşmeni makhûr ola der-bend-i hizlân olmada

Dîde-i hussâddan hıfz eyle yâ Rabbe’l-felak
Kim vücûd-i pâki dehre zıll-i Yezdân olmada

Âsaf-i pâkîze-kirdârın dahı ikbâl ile
Eyle dâ’im hayr-hâh-i şâh-i devrân olmada

Eyle takdîre muvâfık dâ’imâ tedbîrini
Kim hayâli rûz ü şeb ıslâh-i devrân olmada

Merkezinde tûl-i ‘ömr ile ola sâbit-kadem
Şevk ile tâ kim bu heft ecrâm gerdân olmada

Arpaeminizade Sami