Seyr-i gülşende ne hâsıl bile yâr olmayıcak
Şâh-ı gülden ne biter tâze bahâr olmayıcak

(Eğer sevgili seninle beraber değilse, gül bahçesinde gezmenin ne anlamı var? Güllerin şahı bahar mevsimi gelmeden önce biter mi hiç?)

Savt-ı mürgân-ı çemen âlemi tutdı gerçi
Mutrıbâ n’eyleyelüm nakş-ı nigâr olmayıcak

(Çimenlikteki kuşların sesi gerçi âlemi tuttu. Ey çalgıcı! Sevgili yanımda olmadıktan sonra ben eğlenceyi ne yapayım?)

Menzilin bâg-ı bihişt eylesen itmez ârâm
Cânda sabr u dil-i şeydâda karâr olmayıcak

(Eğer bir âşığın menzilini Cennet bahçesi de yapsan, canında sabır ve çılgın gönlünde karar olmadıktan sonra, o sükûn bulup, rahata eremez.)

Her gazâlun tek ü pû itmede ardınca gönül
Şâhlar eğlenemez sayd u şikâr olmayıcak

(Gönül, her bir ceylânın ardından koşup durmada. Şahlar av olmadan elbette eğlenemez.)

Bâkıyâ şâhid-i maksûd olur çihre-nümâ
Sâf u pâk âyine-i dilde gubâr olmayıcak

(Ey Bâkî! Senin amacının ne olduğunu belli eden şey yüzündür. Saf ve temiz gönül aynanda sakın toz olmasın. (Ey Bâkî! Senin saf ve temiz gönül aynanda herhangi bir toz olmadıktan sonra, amacının ne olduğunu belli eden şey elbette yüzün olacaktır.))

* * * * *

Bakmadı bâğa gönül yâr ile yâr olmayıcak
Akmadı su gibi gülzâre bahâr olmayıcak

(Gönül, yâr ile yâr olmadıkça bahçeye bakmadı. Bahar gelmeden de su gibi gül bahçesine akmadı.)

Ey ki deryâ-yı gam-ı aşkuna yok hîç kenâr
Bûse lutf eyle hele bârî kenâr olmayıcak

(Ey sevgili! Senin aşkının gamının denizinde hiç kıyı yok. Kucaklama yoksa da âşığına bari bir öpücük lutfeyle.)

Bî-hisâb itdi hatun âşıka cevri ammâ
Kimse da’vâ idemez rûz-ı şümâr olmayıcak

(Ey sevgili! Senin yüzündeki noktalar âşığa çok cefa etti. Bundan dolayı sevgiliyi hesap günü gelmeden kimse dava edemez, ondan hesap soramaz.)

Gül-şen-i kûyuna varmağa gönül yüz gereke
Gül-i ruhsâruna âşüfte hezâr olmayıcak

(Ey gönül! Sevgilinin diyarına varmak için insana yüz gerekir. Sevgilinin gül gibi yanağına, bülbül gibi aşufte olmadıktan sonra varılmaz.)

Bulmadı sa’y ile ser-menzil-i maksûda vüsûl
Himmet-i merd-i Hudâ sâlike yâr olmayıcak

(Eğer Allah dostunun yardımı sülûk ehli olan dervişe yâr olmazsa; o, arzu menzilinin başına, çalışıp çabalama ile kendi gayreti ile asla kavuşamaz.)

Tal’at-i şâhid-i ikbâl nümâyân olmaz
Sîne-i ehl-i safâ âyinedâr olmayıcak

(Eğer bir insana safa ehlinin, bir Allah dostunun gönlü ayna olmazsa, o saadete şahit olan yüzü, güzel günleri göremez. )

Olmaz ey Bâkî-i bî-dil ser-i a’dâ pâ-mâl
Yine sen tab’ semendine süvâr olmayıcak

(Ey kendi gönlünden vazgeçmiş olan Bâkî! Düşmanların başı, sen, tabiatının süratli ve çevik atına binmedikçe ayakları altına gelmeyecektir.)