Cân verme gam-ı aşka ki aşk âfet-i cândur
Aşk âfet-i cân olduğı meşhûr-ı cihândur
(Aşkın gamına canını verme, çünkü aşk maddi varlığın temeli olan can için bir afettir. Aşkın canın afeti olduğu gerçeği insanoğlunun ortak kabulüdür.)
Sûd isteme sevdâ-yı gam-ı aşkda hergiz
Kim hâsıl-ı sevdâ-yı gam-ı aşk ziyândur
(Aşk derdinin sevdasından dolayı sana bir fayda geleceğini asla zannetme. Bu aşk derdinin sevdasının sonucu sadece kaybetmektir.)
Her ebru-yı ham katlüne bir hançer-i hûn-rîz
Her zülf-i siyeh kasduna bir ef’î yılandur
(Her hilal kaş, seni öldürmek için kan dökücü bir hançerdir. Her siyah saç da senin canına kasteden bir engerek yılanıdır.)
Yahşi görinür sûreti meh-veşlerün ammâ
Yahşi nazar etdükde ser-encâmı yamandur
(Ay yüzlü güzellerin suretleri uzaktan güzel görünür ama, güzel bir bakış attıklarında, o işin sonu yamandır.)
Aşk içre azâb olduğın andan bilürem kim
Her kimse ki âşıkdur işi âh u figândur
(Aşkın içinde azap olduğunu ben şuradan biliyorum, âşık olan herkesin işi ağlayıp inlemektir.)
Yâd etme kara gözlülerün merdüm-i çeşmin
Merdüm deyüp aldanma ki içdükleri kandur
(Kara gözlülerin gözbebeğini anma. Gözbebeği deyip aldanma çünkü onların içtikleri kandır.)
Ger derse Fuzûlî ki güzellerde vefâ var
Aldanma ki şâ’ir sözi elbette yalandur
(Eğer Fuzûlî “Güzellerde vefa var.” derse sakın aldanmayın, çünkü şair sözüdür ve şairin sözü elbette yalandır.)
– – –
Ey bî-vefâ ki âdet olupdur cefâ sana
Bi’llâh cefâdır olma demek bî-vefâ sana
(Ey vefasız sevgili! Cefa etmek sana âdet olmuştur. Sana, “vefasız olma” demek, billlahi cefa etmek olur. )
Geh nâz ü geh kirişme vü geh işvedir işin
Cânın sevenler olmasa yeğ âşinâ sana
(Ey sevgili! Bazen naz bazen cilve ve bazen de işve yapıyorsun. (Maddi varlığı olan) canını çok sevenler seninle aşina olmasalar daha iyi.)
Bin cân olaydı kâş men-i dil-şikestede
Tâ her biriyle bir kez olaydım fedâ sana
(Gönlü kırık bir âşık olan bende, keşke bin tane can olsaydı da her bir canla birer kez sana feda olsaydım.)
Aşkında mübtelâlığımı ayb eden sanır
Kim olmak ihtiyâr iledir mübtelâ sana
(Benim sana olan sevgimdeki aşırılığı kınayanlar, sana mübtelâ olmanın insanın kendi tercihi olduğunu zannediyorlar. )
Ey dil ki hecre dözmeyip istersin ol mehi
Şükr et bu hâle yoksa gelir bir belâ sana
(Ey gönül! Artık ayrılıktan bunalmışsın ve o ay gibi güzel yüzlü sevgiliyi istiyorsun. Sen hâline şükret, yoksa senin başına bir belâ gelir.)
Ey gül gamında eşk ruh-i zerdim etdi âl
Bildirdi ola sûret-i hâlim sabâ sana
(Ey gül gibi olan sevgili! Senin gamından dolayı gözlerimden akan kanlı yaş, sararıp solan yanağımı kıpkırmızı etti. şıkların ahvâlinden haber veren sabah rüzgârı sana içinde bulunduğum hâli bildirdi mi acaba?)
Düşmez çü şâh kurbu Fuzûlî gedâlara
Ol şehden iltifât ne nisbet bana sana
(Ey Fuzûlî! Bir sultan hüviyetinde olan sevgiliye yakın olmak elbette bir dilenciye düşmez. O sultan, sana ve bana hiç iltifat eder mi?)